Met je hoofd in de wolken

La Paz

Omdat la Paz op 3650 meter ligt ben je na elk trappetje buiten adem, maar er zijn echter ook twee significante voordelen van de hoogte dus laten we daar is mee beginnen. Ten eerste hoef je minder bier te drinken want het komt gewoon heel hard aan. Ten tweede slaat het bier nooit dood en schuimt het als een idioot omdat het koolzuur sneller ontsnapt door de lage luchtdruk. Niet geheel onbelangrijk. Ja, dat is weer een leuk natuurkundig bier feitje dat je zo in je zak kan steken. Ik zat in een Iers hostel The Wildrover. Een super gezellig hostel met een kroeg met pooltafel waaraan ik aardig wat uurtjes aan heb gespendeerd. Ze draaien er smiddags gewoon eerst een heel album van Pink Floyd, daarna de Beach Boys en vervolgens ook nog is Ben Howard. Ja, dan heb me hoor. Dan kan je niks meer fout doen. Elke avond is het hier feest dus nooit meer naar huis. La Paz is echt een bijzondere stad. Een hele drukke stad, waarbij je eigenlijk vier ogen nodig hebt als je wilt oversteken. En doe ook maar wat reserve benen erbij. Ja, want de eerste keer dat ik wilde oversteken wachtte ik totdat het mogelijk was of totdat er iemand stopte voor het zebrapad. Je raadt het al, dat gaat natuurlijk niet gebeuren. Je kan wachten totdat je een ons weegt maar je moet toch echt je benen op het spel zetten als je aan de overkant wilt komen. De auto's stoppen gewoon echt niet, maar ik moet zeggen dat ik er inmiddels al redelijk handig in geworden ben. Wel bizar om te zien dat Boliviaanse ouders van echt moeite hebben om hun kinderen naar de overkant van de weg te krijgen. Voor oude mensen stoppen de auto's dan wel meestal. Wanneer je door La Paz loopt, kan je dit niet doen zonder te realiseren dat de armoede van Bolivia te wijten is doordat het altijd op alle mogelijke manieren uitgebuit. Om maar een voorbeeld te noemen: tien jaar geleden nog, was er een president van Amerikaanse afkomst die 50 procent van alle boliaanse staatsbedrijven had verkocht. Privatisering was goed voor de economie zo gezegd. Hij ging er echter met al dit geld vandoor terug naar Amerika, waar hij vervolgens werd beschermd door de Amerikaanse overheid. Zo zijn er talloze gebeurtenissen in de geschiedenis waardoor dit land zo is zoals ik het nu ervaar. Maar hierdoor lach ik me wel weer elke dag kapot om bepaalde dingen en ik me blijf verbazen. Zo ging ik laatst met een kabelbaan naar de grootste markt van Bolivia. Hier wordt echt alles verkocht en voor elk voorwerp hebben ze een specieke plek op de Markt. Het is echt de Hornbach, bijenkorf en de Albert heijn bij elkaar verspreidt over talloze straten. Op de marktkraampjes zelf ligt soms echter alles door elkaar. Een vrouwtje verkoopt bijvoorbeeld tweedehands auto-onderdelen waarbij er op het kleed duizenden schroefjes, lagers en tandwielen op een hoop liggen. Kijk maar even wat je nodig hebt, succes. Ook grappig, je kan er voor 1,5 bolianos (20 eurocent) een glas met versgeperste sinaasappelsap kopen. Een hele boliaanse familie staat achter de kraam en werkt als een geoliede machine. Oma doet niks anders dan sinaasappels in tweeën snijden, waarna moeders ze in een rap tempo onder de pers legt samen met haar dochter. Er ligt al een hoop van duizenden sinaasappels op de grond, waar tussen de bolivianen geduldig staan te wachten op hun aandeel. Fantastisch om te zien hoe dit in zijn werk gaat. Ik wordt echter raar aangekeken als ik gewoon even van een afstandje sta te genieten van dit schouwspel. Er zijn hier maar weinig toeristen te zien. Ik bestel twee volle glazen, 40 eurocent, zo dat voel je wel in je portemonnee. Je krijgt een glas dat later weer wordt afgewassen en hergebruikt. Ik zal wel de honderdste zijn die dit glas vandaag aan zijn mond zet, maar wat geeft het. Naast deze markt van spullen is er in een ander deel van de stad een groeten markt die de bijnaam 'witches market' heeft. Deze markt staat bekend om het feit dat de dames achter de kraampjes vaak niet bijzonder vrolijk zijn en wanneer je ongevraagd een foto maakt, krijg je naar alle grote waarschijnlijkheid een rotte tomaat of iets vergelijkbaars naar je hoofd geslingerd. Ik had dan ook niet echt het lef om foto's te maken hier. Ik word elke keer boos aangekeken. Dan is er nog een ongeschreven regel op alle markten. Wanneer iets koopt op de markt en je hebt je portie gekregen, mag je altijd 'Jamar' zeggen. Dan krijg je er altijd nog iets gratis bij. Het werkt echt, en het is totaal niet onbeleefd. Ik bestel bijvoorbeeld een mango smoothie. Wanneer ik het glas voor de helft leeg heb zeg ik 'jamar', en jawel hoe bizar het ook is, het glas wordt weer tot aan de rand volgegooid voor niks, haha! Naast de permanente markten zijn er ook nog winkels in de stad, maar ook deze zijn op een dermate boliaanse manier georganiseerd zodat vooral de werkgelegenheid profiteert. Een doorsnee schoenenwinkel bestaat bijvoorbeeld uit ongeveer tien afgebakende gedeelten met rekken schoenen waarbij er bij elk gedeelte een vrouwtje zit te wachten. En een juwelier had zo zes etalages waarvoor er bij elke etalage een vrouwtje zit te wachten op een houten kruk. Hoe het precies zit qua geldstromen weet ik niet, maar als ik iets wil kopen krijg ik altijd een beetje een ongemakkelijk gevoel omdat ik niet weet bij wie ik het moet kopen. Tenminste, als ik geld heb dan, want overal in Bolivia is het zo een probleem om wat centen uit de muur te halen. Wanneer ik het echter probeer bij de achtste bank in La Paz en ik het zeer onbekende ratelende geluid hoor nadat ik het bedrag heb ingetoetst komt er wonder boven wonder geld uit de muur. Ook blijf ik me verbazen over de 1 op de 10 zeepdispensers die werken.

Ik kom hier trouwens zulke bijzondere mensen tegen. Zo sprak ik laatst een Fransman die zijn huis en auto verkocht had en al een jaar aan het reizen was. Of een stel dat allebei de baan had opgezegd om een twee jaar te reizen. Ook was er een Nederlander van 27 jaar die werkte in de IT en had zeven jaar gespaard in een huurhuisje. Dan denk je, je gaat een huis kopen maar nee hij besloot om van dat geld 2,5 jaar heel de wereld rond te reizen. Tot slot een vrouw uit Engeland rond de 60 jaar die elk jaar zes maanden werkt en zes maanden gaat reizen, al tien jaar lang. Bijzondere mensen die allemaal een hele eigen kijk hebben op de wereld en een hekel aan werken.



Deathroad

Een van de dingen waarvoor ik naar Bolivia ben gekomen is de Deathroad, een downhill mountainbike weg van 63 km waarbij je afdaalt van 4700 meter naar 1200 meter. De naam komt niet van de berg gevallen aangezien er de afgelopen tien jaar 60 mensen zijn overleden op deze weg. De laatste jaren is het een stuk veiliger geworden, maar toch. Een uurtje rijden vanaf La Paz wordt je afgezet op de top van de berg en begint de tocht. Ijs en ijskoud, natte sneeuw en vooral hele dichte en plaatselijke mist, maar wat een ongelooflijk mooie natuur. Tussen de met mos begroeide bergen stroomt er af en toe een steile waterval. Echt niet te beschrijven zo mooi en uniek de natuur hier is, op de hoogte waarop we letterlijk met ons hoofd in de wolken fietsen. Ik krijg weer zo een geluks momentje, zo eentje zoals ik de laatste weken zoveel heb gehad. Degenen waarvan je nooit genoeg krijgt, die zo gigantisch verslavend zijn en tevens reden zijn waarom het hele reizen nooit verveelt. Ik heb moeite om me ogen op de weg te houden, maar gelukkig bestaat het eerste gedeelte uit een goed asfalt waar we aan de fiets kunnen wennen. Een uurtje later komen we aan bij het echte begin van de Death Road. Dit is andere koek; de weg bestaat hier uit grind en stenen met zo nu en dan steile afgronden. We fietsen inmiddels de regen en dus meandert er een stroompje water over ons pad dat we regelmatig kruisen. Bij een aantal verticale klifs fietsen we onder watervallen door van tientallen meters hoog. Het water dat seconden lang in de lucht zweeft valt ook op mij maar dat maakt niet uit want ik ben toch al doorweekt van de regen. De gehuurde fiets is echt oerdegelijk en heeft de beste vering en banden die je maar kunt bedenken. Je kan dus gewoon volgas over grote stenen fietsen zonder dat je je fiets afstuitert. Me handen beginnen wel redelijk zeer te doen, maar gelukkig stoppen we af en toe even voor wat eten en drinken of een fotomomentje. Het verbaast me hoe snel het warmer wordt, want na twee uur heb ik alleen nog maar een tshirt onder de beschermende kleding aan, terwijl ik in het begin nog bevroren handen had. Het laatste uur is er een keuze of je de normale autoweg wilt blijven volgen of dat je 'single track' wilt doen. Dit is een smalle route met steile gedeelten en scherpe bochten, waarbij het lastig is je evenwicht te bewaren. Dit laatste gedeelte was wel echt uitdagend en ik ben een paar keer half gevallen maar dat maakte het ook wel weer leuk. Na een uurtje of 5 inclusief lunchtijd komen we aan bij het einde van de Death Road. 3,5 kilometer lager zitten we nu, dat is moeilijk te realiseren. Net zoals het feit dat ik het gewoon nog overleefd heb ook.



Vertrek naar Rurrenabaque

Donderdag vertrok ik naar Rurrenabaque, een dorpje in het Amazonegebied van Bolivia dat naast de moeilijkheid vanuit te spreken naam vooral uitblinkt in de biodiversiteit van de omgeving. Om dit dorpje te bereiken heb je de keuze tussen een helse busrit van 24 uur of een helse vlucht van 40 minuten. De vlucht is alleen een stuk duurder. Oja, en dat zal ik je nu gelijk wel even afleren, in Bolivia rekenen we de prijzen niet terug naar euro's, maar naar het aantal overnachtingen. Naar euro's omrekenen werkt niet omdat alles is belachelijk goedkoop is. De retourvlucht van 150 euro staat gelijk aan 25 overnachtingen inclusief ontbijt, dus dat was wel even slikken. Na 4 uur vertraging vanwege het slechte weer rond Rurrenabaque vertrek ik eindelijk met dit schattige vliegtuigje waar slechts 18 mensen in kunnen. Je loopt dan over het vliegveld zelfstandig naar het vliegtuigje toe met de gedachte dat het hopelijk de goede is. Nadat ik mezelf met een hernia en een paar kopstoten in me stoel heb weten te vouwen, vraag ik het nog even om me heen, want er zijn geen stewardessen. Het is de goede, gelukkig. Ook is er geen deur naar de cockpit dus je kan de piloten zo zien zitten. Voor het geval je nog een keer een vliegtuig wilt kapen kan ik deze adviseren. We vertrokken met perfect weer; windstil en een zonnetje. Twintig minuten in het vliegtuig en inderdaad, het weer slaat totaal om. Regen, zeer dichte mist en hevige turbulentie. Ik zie de piloot sturen alsof hij een recordtijd op het circuit in Assen aan het rijden is, alleen maar om het kleine vliegtuigje recht te houden. Geen automatische piloot in dit vliegtuig. Af en toe valt het vliegtuig ineens uit de lucht of kantelt het ineens. Ik moet zeggen dat deze nuchtere Valk toch een beetje zweethandjes kreeg en dat ie best opgelucht was wanneer het vliegtuigje aan de grond stond. Hier blijkt dat wat andere backpackers ook zeven kleuren hebben gescheten tijdens de vlucht. De volgende dag hoorde ik dat het vliegtuig dat twee uur na ons vertrok om moest keren en weer op La Paz is geland doordat de storm te hevig was. Dit vliegtuigje is later op de dag nog wel aangekomen. Een Duitser vertelt dat hij de nacht op het vliegveld moest doorbrengen en weer andere backpackers zeggen dat zij drie dagen hebben moeten wachten in La Paz voordat hun vlucht eindelijk door ging. Dan heb ik nog geluk gehad met maar vier uur vertraging en een storm. Het eerste wat je dan merkt is het verschil in klimaat. Ineens is het 35 graden met een gigantische luchtvochtigheid, het klimaat van de Amazone. Door de vertraging moest de driedaagse toer een dag verplaatst worden maar dat was geen probleem. Inmiddels zit ik ergens te lunchen en is het met bakken uit de hemel komen zetten. Ik herinner me dat de rivier die een paar meter naast mij stroomt net nog een kurkdroge straat was. Bizar genoeg is het rieten dak waar ik onder zit helemaal waterdicht. Het hostel waar ik zit is opzich prima in orde, alleen kwam er ineens een kikker uit de wc zetten toen ik hem doortrok en zat er een hagedis op de muur. Dat soort kleinigheden blijf je altijd houden natuurlijk, het is inherent aan Bolivia. Savonds is mij een restaurant aanbevolen door de eigenaar van het hostel. En normaal geef ik niet zo om eten, als ik maar wat binnen heb, maar deze moet ik toch even noemen. Ik loop er eerst voorbij maar ontdek dan dat het verscholen ligt aan het einde van een smal poortje. Dat zijn meestal de beste. Ik bestel er met groente vis, verwikkeld in een groot blad van een bananenplant. Hierdoor stoomt alles gaar en neemt het de smaak over van dit blad. De specialiteit van het dorp. Zo lekker had ik nog niet gegeten in Bolivia.


Pampas Tour

De pampas Tour is een Tour door de amazone waarbij je zoveel mogelijk dieren ziet. Na drie uur stuiteren achter in een jeep over zandwegen bereiken we een plek waar we lunchen en op de boot stappen. In deze een smalle, wiebelige boot spotten we gelijk de eerste kaaiman al. De dame naast mij pakt me spontaan uit angst beet met haar krassende nagels in me schouder. Nadat ze het realiseert verontschuldigd ze zich uiteraard met gepaarde schaamte. Ah, maakt niet uit zeg ik, het overkomt de beste. Daarna gebeurt het nog een paar keer en zijn we maar van kant gaan wisselen omdat er aan de ene kant veel meer kaaimans zaten. De gids zet het bootje gerust twee meter voor een kaaiman neer, totdat het beest zich niet meer op gemak voelt en plotseling vanuit zijn roerloze houding in het water springt. Met als gevolg dat iedereen nat is en zich de pleuris schrikt. Het is een soort krokodil die 2,5 meter lang kan worden in deze rivier. Het wemelt ervan, we hebben er wel duizend gezien denk. We zien ook papagaaien, dolfijnen, apen, capibara's, reigers, flamingo's, kaketoes, arenden, valken en talloze verschillende kleurrijke vogels. Ja, er zwemmen ook dolfijnen in de rivier. Net zo grote als in de zee alleen springen ze niet boven het water uit maar je ziet ze af en toe wel. We komen nog tientallen kleine apen tegen en als we de boot tegen de kant aan parkeren klimmen ze via de boom onze boot op. Nu lijkt het net apenheul, maar dan in de jungle. Ze klimmen op me hoofd en over me camera heen, waarschijnlijk op zoek naar eten. Het is bizar om zoveel verschillende dieren te zien zo dicht bij elkaar in het wild. Als ik een banaan in me hand heb bijt een aap in me duim waardoor ik hem wel los moet laten. Het bloed een beetje, deze apen zijn minder schattig dan ze eruit zien. Het is goed om te zien dat ze een keer niet in een kooi zitten maar in hun natuurlijke leefomgeving. Na twee uur varen komen we aan bij ons kamp, dat bestaat uit een aantal hutten die twee meter boven de grond zijn gebouwd en verbonden zijn met bruggen. Dit is gedaan omdat het naast de rivier ligt en de rivier in het regenseizoen zo hoog kan staan, dat kaaimans onder het kamp door zwemmen, zo zegt de gids. Lekker voor als je snachts naar de wc moet aan de andere kant van het kamp. Dan mag je de brug over met je zaklampje. Die avond gingen we er nog even op uit om kaaimans te spotten in het donker. 's Nachts jagen ze en zijn ze actief. De ogen lichtten felrood op wanneer je er met je zaklamp op schijnt. Achter de mangroven zie ik tientallen rode stipjes oplichten. Ook zijn er talloze vuurvliegjes te zien in de bomen, schitterend gezicht is dat.
Vanmorgen werd ik wakker gemaakt door de apen die vanuit de bomen op het golfplaten dak springen. Wanneer ik probeer door te slapen lukt dat niet want er is een aap in ons hutje geklommen en die loopt nu over de bovenkant van me klamboe heen. Wel lekker wakker worden zo. Hierna zijn we gaan zwemmen met in de rivier met dolfijnen en kaaimans. De gids zegt dat het veilig is om hier te zwemmen maar me gevoel zegt toch iets anders als ik een kaaiman met open bek in het water zie liggen een kleine 20 meter van me vandaan. Overdag jagen ze niet, ze laden zich op voor de nacht. Toch blijven sommigen liever op de boot zitten wat opzich ook geen verkeerde keuze is. Ik heb een tijdje gezwommen in dit modderachtige water en soms zie je dan een dorfijn boven het water uit komen, vlak voor de kaaiman die daar rustig in het water ligt te relaxten. Een unieke ervaring om niet te vergeten. Hierna gingen we met laarzen aan anacondas proberen te spotten in een moeras. Na de wandeling van drie uur was een anacondahuid echter het enige dat we gevonden hadden. De volgende dag heeft een andere groep wel een anaconda en zelfs een cobra gespot. Het heeft met het weer te maken, wij hadden bewolkt weer en dan komen ze niet naar buiten. Het moeras was vrij drassig en soms zakten we zo ver weg dat we elkaar moesten helpen om eruit te komen. In dit zelfde moeras, op iets diepere plekken, zagen we kaaimans met hun ogen boven het water uitsteken dus ik val er liever niet in. Toen we terug voeren naar het kamp blokkeerde een stuk drijvend riet van tientallen meters de rivier. Dat lag er nog niet op de heenweg. Een andere boot zat al vast op dit stuk riet maar nadat we hun een zetje gaven kwam de boot los. Het grote drijvende stuk riet kwam langzaam ook los en begon te bewegen. We konden er niet langs en dus hebben we moeten wachten totdat het voorbij ons kamp dreef. Het is best gek om zo een groot stuk drijvend riet te zien bewegen dat het de hele rivier van 15 meter breed blokkeert. Hierna zijn we gaan piranha vissen vanaf de boot met en houten klosje en draad er omheen. In het begin werd het vlees elke keer van de haak afgebeten zonder dat we wat vingen. Deze beesten zijn zo snel en slim dat is niet normaal. Ze blijven maar zelden aan de haak zitten dus in het begin heb ik er een hoop tegen de boot aan gegooid en dan vallen ze er gelijk weer af. Je hoeft de haak maar in het water te gooien, of ze trekken er gelijk al weer aan. Eindelijk had ik er een. Daarna was ik iets te enthousiast met de haak uit het water trekken waardoor ik twee piranha's achter elkaar over de boot heen geslingerde. Ik ving nog een kleine piranha en een sardientje maar die werden gelijk weer tot aas gesneden. Met dit aas heb ik nog drie piranha's weten binnen te halen. In het begin vond ik het nog best wel even eng om ze te pakken of van de haak af te halen want die tanden zijn nog best gevaarlijk. Hij kan je vinger en namelijk afbijten als het een grote piranha is. Met je duimen achter de kieuwen gaat het prima. Savonds hebben we alle piranha's opgegeten en ze waren voortreffelijk, maar er zit wel gierig weinig vis aan.



Jungle Tour
Drie uur varen stroomopwaarts varen en we bereiken ons kamp waar we twee nachten gaan doorbrengen en waaruit we de jungle in de omgeving gaan verkennen. Het kamp bestaat uit vijf huisjes en ligt echt in the middle of nowhere. Er is geen communicatie mogelijk naar de bewoonde wereld, helemaal niks. Het is moeilijk te realiseren dat zoiets nog bestaat. Hier in het kamp weten de kok en de gids ook nooit of er nog toeristen komen en zo ja hoeveel. Als er niemand komt reizen ze terug naar Rurrenabaque. De gids, wat een barre man is dat. 52 jaar, mist een paar tanden maar is altijd vrolijk en maakt tijdens een wandeling continu de weg voor ons vrij met een machete. Deze goedsul spreekt echter geen woord Engels en dus is me Spaans weer redelijk op de proef gesteld. Hij kent de jungle hier als zijn broekzak en hij weet vol enthousiasme alles te vertellen over de bomen, planten en dieren. Ik sta er van te kijken hoe hij na een wandeling van drie uur door de jungle zonder paden de weg terug weet naar het kamp. Na een paar uur vroeg hij ons of we wisten welke kant op ons kamp was, waarna iedereen een andere kant op wees. Het is wel is gebeurd dat een gids verdwaald is en pas na een dag de weg terug vond. We zijn trouwens met een groep van zeven waarvan vier Duitsers, twee Spanjaarden en ik. De gids laat zien hoe je water uit de jungle kan halen. Hij snijdt een specifiek soort liaan van een boom af, kantelt het en houdt het boven zijn mond, waarna er zeker wel een glas water uit komt, zonder glas helaas. Als we anderhalf uur gelopen hebben spotten we een palmboom waarin bijzondere vruchten zitten die helpen tegen diabetes. Zijn vriend heeft diabetes en dus wilt hij de vruchten uit de boom gaan halen. Hij snijdt een schors van een andere boom af en bindt het om zijn blote voeten heen zodat hij extra grip heeft. Hierna klimt hij zonder moeite als een aap de boom in en hakt de grote tros vruchten eraf op een metertje of acht. Je moet je bedenken je hier al doorweekt bent van het zweet wanneer je bijvoorbeeld normaal probeert adem te halen. Ik kon het hem niet nadoen. Op gegeven moment horen we gegrom en gebaart de gids dat we zo stil mogelijk moeten doorlopen. Dat is nogal lastig want op de grond liggen bladeren en kleine takken. Als we dichterbij komen en het gegrom wordt luider, pak ik voor de zekerheid me mes maar, mocht er ineens iets gevaarlijks gebeuren. We horen de beesten en ruiken ze zelfs, maar we kunnen ze niet zien door de dichte begroeiing. Ik denk dat we maximaal een metertje of tien kunnen zien. Als we nog dichterbij komen zien we een groep van ongeveer dertig wilde zwijnen. Eentje heeft ons gespot en geeft een seintje waarna ze er allemaal als een idioot vandoor sprinten. Wat een kabaal maakt dat, niet normaal. Verder zien we nog drie soorten apen waarvan de grootste ongeveer een meter is en donkerrood van kleur. Ze zitten boven in de bomen, soms wel 50 meter hoog. Ook hebben we meerdere keren papegaaien gezien, slangen en een eekhoorn van rond de 40 centimeter.

De jungle bestaat uit de meest mooie en uiteenlopende boomsoorten die ik ooit heb gezien. De bomen hebben namelijk hele creatieve manieren gevonden om zich vast te zetten in de natte grond. Hierdoor zijn ze bijna nooit rond maar hebben allerlei hoeken en dunne uisteeksels. Er is bijvoorbeeld een boom die aan alle kanten wortels heeft met een constante dikte van rond de 30 centimeter en zeker 50 meter lang. Deze wortels liggen half verdiept in de grond en kronkelen langs allerlei andere bomen. De wortels zijn zo lang dat wanneer je ze volgt naar het uiteinde, het bij lange na niet meer mogelijk om de boom te zien waar ze vandaan komen. Ook is er een soort boom die namate deze groeit allerlei takken maakt die naar beneden groeien en zich ook weer vast zetten in de grond. Op gegeven moment is de originele stam niet meer van belang voor de stabiliteit en sterft deze af. Dan ziet het eruit als een boom op zijn kop, heel bizar. Ook liepen we langs een mahonieboom van vier meter doornsee die misschien wel duizend jaar oud is. In de middag kregen we les hoe we sieraden kunnen maken van dingen uit de jungle. Van een hele harde soort noot die hier in de jungle groeit hebben we een ketting en een ring gemaakt. Het was hard werken in de hitte en ik zweette als een otter, maar het resultaat mag er zijn. Ik stond er echt van te kijken hoe mooie dingen je hiervan kan maken. Je moet eigenlijk de foto's zien om te geloven dat je hiervan mooie sieraden kan maken.

Laat in de avond maken we nog een wandeling in de jungle, vooral om de activiteit van insecten te zien. Er is hier een regel in de jungle op het gebied van insecten; alles is groot. Ik heb het hier bijvoorbeeld over motten en vlinders van 15 tot 20 centimeter, mieren van 2,5 centimeter, spinnen van 10 centimeter en kevers van 7 centimeter. Als je gebeten wordt door deze mieren wordt je duizelig en misselijk voor een paar dagen. Dat is gelukkig niet gebeurd, maar we liepen deze avond wel door een ander mierennest en deze konden ook goed bijten, man man. Daar sta je dan, in een pikdondere jungle en ver verwijderd van het kamp met je zielige hoofdlampje op, wanneer je ineens allemaal beten voelt in je kuiten, rug en verder. Het grappige is dat de anderen op hetzelfde moment ook precies dezelfde schrikreacties hadden. Wanneer ik naar me schoenen kijk zie ik dat er honderden grote mieren op krioelen. Doorlopennnn... Nou moet ik zeggen dat wanneer je door deze jungle loopt, of het nu overdag of snachts is, je wordt continu gebeten door insecten waarvan je vaak niet eens weet wat het is. We zien een hoop insecten waarvan ik geen benul had dat ze bestaan. Om er een te noemen; een soort kever waarvan de ogen geel licht geven, heel bijzonder om te zien. 's Nachts als ik wil gaan slapen zie ik door mijn klamboe heen een vreemd licht dat zich door de kamer heen verplaatst. Het verandert continu van blauw naar oranje en is zo fel als een zwak kaarsje dus het licht de kamer een beetje op. Wat blijkt, het is een grote vuurvlieg die heerlijk door de kamer vliegt. Ongelooflijk dat zoiets bestaat.

Marcos