Het zal de Argentijn een zorg zijn

Ik ben inmiddels alweer in Puerto Iguazu dat in noorden van Argentinië ligt, maar hier eerst nog een stukje reisverslag uit het Argentijnse gedeelte in Patagonië. Het reisverslag spreidt zich dus voor een keertje uit over 4000 kilometer.

El Chalten hike
Van Puerto Natales in Chili reizen we naar el Calafate in Argentinië. Deze grensovergang kan uren duren als het druk is maar gelukkig is het vrij rustig en dus staan we maar een uur in de rij. Als ik even later in de bus van el Calafate naar el Chalten zit, verziekt een onopgevoed hyperactief Japans piskind de busreis voor iedereen. De ouders vinden het allemaal wel een leuk leedvermaak dat ie rennend en gillend drie uur lang door de bus meandert. Ik zou hem graag de nek omdraaien en met zijn hoofd in de stinkende bus wc willen stoppen, maar dat doe ik niet, want ik ben wel opgevoed. Naast El Chalten bevindt zich een natuurpark waar je een van de meest indrukwekkende bergen en meren kan zien. De hike die wij doen is totaal 21 km met een klim van 1100 meter, niet heel gek zwaar want we laten onze backpacks in het hostel. De eerste 9 km liepen we in twee uur, maar de klim begon pas bij de laatste km. Dit was af en toe wel lastig zat omdat het steile pad vooral bestond uit losse stenen. Als we echter na een uur boven zijn weet je niet wat je ziet. Als een halfrond theatraal decor om je heen gevouwen straalt deze compositie van steile besneeuwde bergtoppen hun kracht uit. Zelfs als je er met de slechte camera van je mobiel een foto van maakt, mag je hem van mij nog inlijsten. De bergen heten 'Fitz Roy' wat zoiets betekent als koning. Onderaan de bergen bevinden zich twee meren die lichtelijk van kleur verschillen. Het dalen was wat lastiger door de losse stenen want ik ben een keer onderuit gegleden en Yael wel drie keer. Na de hike pakken we de bus terug naar El Calafate, waar we om half 11 s'avonds aankomen. We hadden voor die nacht nog geen hostel geboekt en dat was een probleem want het is hier hoogseizoen en alles zit vol. Pas na een uur rondgelopen te hebben met onze blaren van de hike, vinden we eindelijk een hostel dat nog plek heeft. Het is het zesde hostel dat we proberen. Zo verdiend als ie was, is er daarom een traditionele literfles bier geopend die avond die goed insloeg. De volgende morgen vroeg zijn we naar de Perito Moreno gletsjer geweest. Een van de meest actieve en grootste gletsjers ter wereld.

Potito Moreno gletsjer
Wat een machtig ding is dat zeg, je weet niet wat je ziet. In de bergen sneeuwt het jaarrond en hierdoor blijft de gletsjer, wat eigenlijk gewoon een ijsrivier is, constant gevoed. Even wat feitjes, zodat je weet waarover ik het heb. De gletsjer is 30 km lang en ongeveer even groot als Buenos Aires. Hij beweegt dagelijks 2 meter en de ijsrand is wel 60 meter hoog boven water, en tot wel 120 meter onder water. Ja, elke dag breekt er dus ongeveer twee meter aan ijs af van 60 meter hoog. Het is een van de grootste en actiefste gletsjers ter wereld. Wanneer we staan te kijken hoor je het om de paar minuten kraken en af en toe breekt er een groot stuk af. De zon breekt door, en door de warmte komt het beest nu helemaal tot leven. Het is misschien wel het meest fascinerende natuurverschijnsel dat ik heb gezien. Als de ijsrivier zich langzaam voortbeweegt veroorzaakt de gigantische interne druk het constant luide gekraak, dat de toeschouwers zo nu en dan laat schrikken. Elke keer als ik er naar kijk verlies ik het gevoel van schaal en vergeet ik hoe groot dat ding wel niet is, totdat ik de grootte van de gletsjer vergelijk met de boot die er naast vaart. Omdat de gletsjer de laatste maanden wat in omvang gegroeid is, blokkeert het nu een van de twee meren waarin het uitmondt. Dit meer kan zijn water niet kwijt en de gletsjer blijft natuurlijk gewoon vrolijk doorgaan met ijsblokken te dumpen en dus stijgt het waterpeil dagelijks 5 centimeter. Het water is nu al zeven meter gestegen waardoor bomen en de stijger waarvan de boot normaal gesproken vertrekt allemaal onder water staan. Na het gevaarte een tijdje van een afstand bekeken te hebben, gaan we nu in de boot om het van dichtbij te ervaren. De boot houdt natuurlijk wel een veilige afstand voor het geval er ineens een groot stuk afbreekt. Tijdens de boottocht breken er meerder keren stukken ijs af met het gevolg dat de boot heen en weer schudt door de golven. Het water in het meer dat van de gletsjer komt trouwens niet helder blauw, het is een soort troebel blauw, melkachtig blauw noemen ze het hier. Dat komt doordat er bij de wrijving van het ijs op de rotsen een soort hele fijne poeder vrijkomt die in het water zweeft. Desalniettemin is het water uit het meer prima om te drinken, het naastgelegen dorp gebruikt het namelijk direct als kraanwater.

Mendoza
Na deze onvergetelijke ervaring neem ik afscheid van Patagonië en reis ik alleen weer terug naar Punta Arenas waar mijn vlucht naar Santiago vertrekt. Yael reist namelijk naar Buenos Aires en ontmoet daar een vriendin. De grensovergang in Patagonië van Argentinië naar Chili was iets moeizamer en duurde twee uur. Het duurde alleen al een uur voordat ik aan de beurt was uit de rij van mensen die alleen uit mijn bus kwamen. Aangekomen bij het loket, snap ik waarom. De vrouw zit op haar dooie gemak alle namen en paspoort nummers, niet met tien, niet eens met twee, maar met een vinger in te tikken. Ja, Marco Gerardus Wilhelmus van der Valk duurt dan wel even. De langzame zwevende vinger zweeft zelfs meerdere malen over de juiste letter op het toetsenbord als die dan eindelijk wordt ingedrukt. Na twee busreizen kwam ik dus aan in Punta Arenas en vertrok die nacht met het vliegtuig naar Santiago. Die avond ben ik gelijk doorgereisd naar Mendoza in Argentinië. Bij het vertrek op het busstation is het een chaos van jewelste. Constant getoeter van de bussen die te weinig ruimte hebben om te keren en vele passerende mensen met bagage overheersen hier de sfeer. Die avond vertrekt de bus daarom een uur later dan gepland, maar dat maakt mij niet uit want de planning is om 5 uur s'morgens aan te komen en das mij iets te vroeg voor het mooie. Weer moet ik de grens over, en dus worden we midden in de nacht gewekt om uit te stappen en te wachten op de stempels in het paspoort. Ik hou maar op met het schrijven over de grensovergangen, want anders overheerst het dit reisverslag straks in dezelfde mate dat het mijn reis overheerst heeft de laatste week. Met nog meer onverklaarbare vertragingen was de aankomsttijd daarom geen 5 uur s'morgens maar om half 11. Ja, je kan er altijd wel een klein beetje naast zitten als busmaatschappij. Het hulpje van de buschauffeur die de tassen uit de bus haalt, is bloedchagrijnig en snauwt elke keer 'propina!!' (Fooi) voordat hij de tas aan iemand overhandigd. Tegelijkertijd wijst hij dan naar het zweet op zijn voorhoofd. Hij dreigt zelfs bij een paar mensen die geen fooi willen geven, hun tas niet aan te geven en door te gaan met de volgende. Nou, ik vond het wel een grappige gang van zaken maar ik ben geen groot fan van dit soort praktijken, dus je begrijpt dat ik me tas als een van de laatste kreeg overhandigd.

Aangekomen in Mendoza, weet ik eerlijk gezegd niet zo goed wat ik er van moet vinden. De stad is een beetje levenloos en karakterloos. Er zijn wel een hoop grote pleinen en parken, die ze trouwens hebben aangelegd als evacuatieplekken in een geval van een aardbeving, maar dit is het enige positieve. S'avonds bloeit het trouwens wel wat meer qua levendigheid, maar heel indrukwekkend is het niet. Voor het eerst in vier maanden reizen, voel ik me een beetje verwend. Het is ook onvermijdelijk: ik heb net misschien wel de mooiste natuurlijk ter wereld gezien in Patagonië, en dan bieden ze me hier in Mendoza tours aan in de naastgelegen nationale parken, die daar nooit aan kunnen tippen. Ook kom ik net van de levendige stad Santiago natuurlijk. Ik weet trouwens niet of mijn lichaam zo aan het temperatuurverschil moest wennen of dat het echt zo verschrikkelijk heet was in Mendoza, maar ik ging achter elkaar de pijp uit van de hitte. Op een dag was het hier 37 graden in de schaduw, toen was de maat vol en heb ik besloten om door te reizen naar Salta. Overnachtingen en etenswaren zijn in Argentinië maar iets duurder dan in Chili, maar de bustickets hier zijn echt bizar onbegrijpelijk duur. Twee keer zo duur als Chili en misschien wel zes keer zo duur als Bolivia. Ik betaal hier voor 1230 km 70 euro naar Salta. Maar dan wel nadat ik naar binnen ben gelopen bij tien busmaatschappijen en het goedkoopste ticket heb gekocht. En ik was echt het goedkoopste want zelfs een Argentijn die bij mij in de bus zit, heeft meer betaald dan ik. De Spaanse taal in Argentinië is weer anders dan alle andere landen. Ze verstaan mij nog steeds, maar het is wat meer eenrichtingsverkeer geworden. Ik heb een beetje het gevoel of ik als buitenlander in Nederland tegen een Fries sta te praten ofzo. Wat nog steeds vergelijkbaar is hier, is de creativiteit op het gebied van werkgelegenheid. Zo lopen er bijvoorbeeld twee dames naast elkaar op het busstation gezellig te kletsen terwijl ze een smalle bezem voortduwen. Maak even een wat bredere bezem en je bent er ook. Ook lijken mensen het nooit erg te vinden om lang te wachten. In de supermarkt om de hoek staan bijvoorbeeld permanent rijen van 20 mensen voor de kassa rustig te wachten, terwijl de ander kassa's niet open gaan. Het zal ze allemaal een zorg zijn.

De vertraging in de bussen lijkt hier meer een regel dan uitzondering te zijn, want ook mijn 18 uur durende bus naar Salta werd 22,5 uur. Al een uur nadat de bus vertrok nemen de twee actieve buschauffeurs een hoognodige pauze van anderhalf uur om even wat te eten. Als we dan eindelijk weer vertrekken, stopt de bus al na een paar meter. Er blijkt een onderdeel in het wiel kapot te zijn waardoor we weer een uur stil staan. Aangekomen in Salta, ben ik gelijk maar even naar de kapper gegaan om me pruik eraf te halen. Maar zelfs een onschuldig bezoek aan de kapper is hier totaal anders. Misschien dat de kapper het kappersboek van achterstevoren heeft gelezen, of het is de Argentijnse volgorde. De kapper begint namelijk met een spastische snelheid te knippen met de uitdunschaar waarbij ik de plukken aan de lopende band uit me haar zie vliegen, al dan niet geknipt of eruit getrokken. Na een tijdje vraagt hij of de lengte zo oké is of dat er nog een stukje af moet. De laatste beetjes punt hij dan bij met de normale schaar, wanneer ik erom vraag. Tot slot wordt me haar gewassen. Het zal wel de Argentijnse volgorde zijn. Als ik hierna incheck bij het hostel moet ik wachten omdat er op het moment geen sleutel is van de kamer. Na een half uurtje komt de eigenaresse me halen en zegt ze dat ik naar binnen kan. Ze heeft nog steeds geen sleutel, maar ik mag door het raam naar binnen. Ideaal, dankzij mijn gymnastische verleden heb ik me als een waar slangenmens met backpack en al naar binnen kunnen vouwen. Salta is een stadje dat maar een paar uur rijden van Bolivia af ligt en dat kan je merken wanneer je hier over straat loopt. De Boliviaanse invloed is onder andere te merken aan de levendigheid op straat en aan de professionele verkoopmethodes waarop kleine kinderen je al een paraplu proberen aan te smeren. Daarnaast verkopen sommige mensen hier soms maar een product op straat, zoals pleisters of pennen. Dat zag je ook veel in Bolivia. Dit alles maakt het een leuk stadje om een beetje rond te dwalen.

De zeven kleuren berg
Ik weet hier vaak niet eens welke dag het is doordat het elke dag vakantie is, maar ook omdat ik een vrij simpel figuur kan zijn. Dat is normaal niet zo een probleem, maar dit keer kwam het me duur te staan: ik boekte een tour voor de volgende dag om 6:30 in de ochtend, waarbij we de gekleurde landschappen zouden zien, wat door de woestijn achtige landschappen zouden rijden en naar een wijnfabriek zouden gaan. Allemaal heel leuk natuurlijk, maar toen ik later door me kamergenoten gevraagd werd om mee uit te gaan die avond, realiseerde ik me ineens dat het zaterdag was. Shittt... Ja, ik kan natuurlijk niet vroeg naar bed op zaterdagavond, vooral omdat ik gehoord heb dat Salta een goed nachtleven heeft. Het komt hier pas om drie uur snachts op gang, maar dan gaat het wel echt goed los. Je kan de rest wel zelf wel invullen natuurlijk. Het was een geniale avond, Ik kwam 5 uur thuis en anderhalf uur later zat ik braaf in het busje met een hoofd waarin een breed scala aan ontgiftigprocessen plaatsvonden. De eerste drie uur heb ik liggen pitten maar daarna heb ik zeer bewust geregistreerd dat we langs een hoop bijzonder gekleurde landschappen reden. We rijden naar Cafayate dat ten zuiden van Salta ligt en stoppen regelmatig bij bijzondere plekken. In het begin van de middag gaan we naar de wijn brouwerij waar we natuurlijk wat wijn proeven. Dit was de ideale gelegenheid om de alcohol van gisteren een beetje weg te spoelen. Het landschap veranderd vrij snel van groen naar een droog landschap door het hoogteverschil, wat het een interessant geheel maakt om te zien. De volgende dag had ik een andere tour waarbij we naar het noorden richting humahuaca reden naar de berg die zeven kleuren heeft. We rijden totaal 550 kilometer, waarbij we onderweg op verschillende interessante plekken stoppen, zoals de Inca ruïnes uit de 16e eeuw. Je kan trouwens goed merken dat de Argentijnen hier vakantie hebben, want in het hostel zitten voor het merendeel Argentijnen, en ook in het busje zit ik met alleen maar Argentijnen. De gids spreekt dus Spaans, maar er is een extra moeilijkheidsgraad dit keer. Hij heeft namelijk speciaal voor mij, om mijn luistervaardigheden te oefenen, heel de rit een bal aan cocaleaves in zijn mond waardoor hij lastig te verstaan is. De dingen die hij brabbelt en ik versta zijn echter vaak interessant, zoals dat de herkomst van de verschillende kleuren in de bergen voortgekomen zijn uit oxidatieprocessen van verschillende tijden. Ook vertelt hij dat de ruïnes van de Inca's net voor de Spaanse invasie het centrum van deze regio waren. Twee dagen later pak ik de bus van Salta naar Puerto Iguazu en weer vraagt degene die me tas in de bus hoort te gooien om een fooitje. Als ik hem weiger fooi te geven weigert hij me tas in de bus te gooien en gaat direct verder met de volgende. Op een ongemakkelijke manier moet ik nu zelf het bagageruim in op me tas daar te plaatsen. Alle Argentijnen geven hem fooi, maar gelukkig zie ik later nog een backpacker die zich niet gek laat maken en hetzelfde ondergaat als ik.
Alles is hier in Argentinië zo uitgestrekt dat het grappig wordt om het met Europa te vergelijken. Bij de tours vanuit Salta reden we beide dagen rond de 550 km, wat meer dan de afstand van Maastricht tot Groningen is. Om hier van de ene stad naar de andere te rijden, bijvoorbeeld van Mendoza naar Salta of van Salta naar Puerto Iguazu, zat ik respectievelijk 22,5 uur en 26 uur in de bus. In die tijd zit je volgens mij vanuit Nederland ongeveer in midden Spanje. Ik ben inmiddels dus aangekomen in Puerto Iguazu, het dorpje dat naast de Iguazu watervallen ligt. Een van de grootste watervallen ter wereld, dat opzekers een nieuw hoogtepunt gaat worden. Spreek jullie later!

Marcos